Automatyka
Wyłącznik różnicowoprądowy (nazwy potoczne, lecz niepoprawne wyłącznik przeciwporażeniowy, różnicówka, bezpiecznik różnicowoprądowy, czasami używany angielski skrót RCD ? residual current device) ? zabezpieczenie elektryczne, urządzenie, które rozłącza obwód, gdy wykryje, że prąd elektryczny wypływający z obwodu nie jest równy prądowi wpływającemu. Służące do ochrony ludzi przed porażeniem prądem elektrycznym przy dotyku pośrednim, jak i bezpośrednim ogranicza także skutki uszkodzenia urządzeń, w tym wywołanie pożaru.
Spis treści
1 Budowa
2 Zasada działania
3 Podział i oznaczenia
4 Zastosowanie
4.1 Nieporozumienia związane z wyłącznikiem różnicowoprądowym
4.2 Wyłącznik różnicowoprądowy a rzeczywistość
4.3 Uwaga eksploatacyjna
5 Zobacz też
6 Linki zewnętrzne
Budowa
Schemat wyłącznika różnicowoprądowego
Wyłącznik można podzielić na 4 zasadnicze elementy:
Zestyki torów prądowych wraz z zamkiem i dźwignią załączającą
Wyzwalacz różnicowoprądowy, najczęściej jest to przekaźnik spolaryzowany
Przekładnik Ferrantiego ? w postaci pierścienia ferromagnetycznego, przez który przechodzą przewody fazowe i przewód neutralny
Obwód testowania wyłącznika ? umożliwia jego sprawdzenie w trakcie eksploatacji.
Zasada działania
Zasada działania wyłącznika różnicowopradowego
Podczas normalnej pracy wektorowa suma prądów płynących przez przekładnik jest równa zero (zgodnie z I prawem Kirchhoffa). Stąd w uzwojeniu wtórnym przekładnika Ferrantiego (nawiniętym na rdzeniu) nie indukuje się SEM, przekaźnik spolaryzowany jest zamknięty (zwora przyciągana przez magnes stały) a styki główne zamknięte.
Jeżeli w chronionym obwodzie pojawi się prąd upływowy (np. przez ciało człowieka do ziemi lub przez przewód PE), to wtedy suma prądów w oknie przekładnika będzie różna od zera. W uzwojeniu wtórnym indukuje się SEM, która powoduje przepływ prądu przez cewkę przekaźnika spolaryzowanego. Pole magnetyczne wytworzone przez cewkę kompensuje pole magnetyczne magnesu stałego przekaźnika. Jeśli prąd upływu przekroczy próg zadziałania wyłącznika (I?n), przekaźnik spolaryzowany zostanie otwarty zwalniając zamek i otwierając styki główne, a przez to odłączając zasilanie obwodu.
Podczas testowania przycisk testujący zwiera zacisk toru fazowego wyłącznika od strony odbiornika z przewodem neutralnym od strony zasilania poprzez wbudowany rezystor (zwykle 10 k?). W ten sposób przez wyłącznik płynie tylko prąd w torze fazowym, a suma prądów w oknie przekładnika będzie różna od zera, tak jak w przypadku upływu. Wyłącznik powinien wtedy zadziałać.
Podział i oznaczenia
Ze względu na czułość (prąd zadziałania I?n):
Wysokoczułe ? I?n nie większy od 30 mA
Średnioczułe ? I?n pomiędzy 30 a 500 mA
Niskoczułe ? I?n powyżej 500 mA
Ze względu na wykrywane rodzaje prądów upływu:
AC ? prąd przemienny sinusoidalny (wyłacznik reaguje tylko na prądy różnicowe przemienne sinusoidalnie)
A ? prąd przemienny sinusoidalny, prąd sinusoidalny wyprostowany jednopołówkowo i impulsowy (wyłącznik reaguje na prądy różnicowe przemienne sinusoidalnie, na prądy pulsujące jedno-połówkowe ze składową stałą do 6 mA)
B ? prąd przemienny sinusoidalny, prąd sinusoidalny wyprostowany jednopołówkowo i impulsowy, prąd stały (wyłącznik reaguje na prądy jak wyżej, i na prądy wyprostowane (uniwersalny)
Ze względu na wbudowane zabezpieczenie nadprądowe:
RCCB ? wyłącznik różnicowoprądowy bez wbudowanego zabezpieczenia nadmiarowoprądowego
RCBO ? wyłącznik różnicowoprądowy z wbudowanym zabezpieczeniem nadmiarowoprądowym
Zastosowanie
Wyłącznik różnicowoprądowy jest stosowany jako ochrona dodatkowa, obok ?samoczynnego wyłączenia zasilania? działającego przy bezpośrednim zwarciu faza-obudowa. Wykrywa on znacznie mniejsze prądy upływu, które mogłyby nie spowodować zadziałania zabezpieczeń nadprądowych ze względu na dużą rezystancję (na przykład ciała ludzkiego).
Wyłączniki różnicowoprądowe stosuje się w układach sieci TN-S, TN-C-S (na odcinku z rozdzielonymi przewodami ochronnym PE i neutralnym N), TT, oraz (rzadko) IT.
Nieporozumienia związane z wyłącznikiem różnicowoprądowym
W obiegowej opinii wyłącznik różnicowoprądowy nazywany jest bezpiecznikiem przeciwporażeniowym. Ta nieprawidłowa nazwa utrwalana jest m.in. przez część sprzedawców detalicznych, jak i wykonawców mających niewielką wiedzę na temat tego urządzenia. Wyłącznik różnicowoprądowy nie zabezpiecza bowiem przed porażeniem, gdy zostaną dotknięte dwa przewody objęte zabezpieczeniem np. przewód fazowy i neutralny.
Najczęściej używany RCD o znamionowym prądzie różnicowym Iz = 30 mA jest wyzwalany przez prąd I = 0,65 * Iz = 20 mA. Prąd o mniejszym natężeniu umożliwia oderwanie się porażonej osoby od instalacji. Prąd o tej wartości może już być groźny dla zdrowia i życia człowieka. Można stosować wyłączniki RCD o prądzie znamionowym 10 (co było praktykowane w Polsce już w latach 80. XX w.), co znacząco zwiększa bezpieczeństwo. Może to jednak wiązać się z problemami eksploatacyjnymi w postaci niepotrzebnych zadziałań, mających związek z upływnościami w instalacjach elektrycznych i urządzeniach.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Wy%C5%82%C4%85cznik_r%C3%B3%C5%BCnicowopr%C4%85dowy
W domu
Dawno już minęły czasy, kiedy dom miał spełniać tyko swoją podstawową funkcję - bezpiecznego, stabilnego miejsca naszego życia. Obecnie coraz więcej czasu spędzamy w pracy, i chętnie korzystamy z nowych technologii, ułatwiających nam codzienne funkcjonowanie. Któż z nas nie korzysta z mikrofalówki, albo ze zmywarki - dzięki tym urządzeniom oszczędzamy czas.
Można jednak znacznie podnieść swój komfort oraz jednocześnie poprawić bezpieczeństwo. Coraz popularniejsza staje się automatyzacja funkcjonowania naszego domu. Możemy sterować za pomocą elektroniki oświetleniem, bramą, garażem, możemy zainwestować w wideodomofon. To już nie jest wielki luksus, lecz - zwłaszcza w naprawdę dużych domach - konieczność.
Póki co cały czas takie frazy, jak "inteligentny dom" kojarzą się z nowinkami technicznymi. Jednak zdobywają coraz szerszą popularność, zwłaszcza wśród ludzi troszczących się o bezpieczeństwo i wygodę w swoich domach.
zaletą jest bezpieczeństwo
Inteligentny dom - co to tak naprawdę znaczy? Przede wszystkim taki dom jest w części zautomatyzowany - za pomocą sterowników możemy sterować oświetleniem, ogrzewaniem, czy też bramą wjazdową.
Czy to jest praktyczne rozwiązanie? Tak, ponieważ pozwala na spore oszczędności. Oszczędzamy dzięki temu energię - w wypadku sterowania ogrzewania, możemy oszczędzić nawet kilkadziesiąt procent. Biorąc pod uwagę rosnące ceny energii oraz opału - warto się zastanowić nad takim rozwiązaniem.
Kolejną zaletą jest bezpieczeństwo. Możemy za pomocą systemu np. zabezpieczyć pokój dzieci, odcinając w gniazdkach zasilanie - oczywiście proces jest odwracalny i w pełni kontrolowany. Możemy również zabezpieczyć nasz dom przed złodziejami - ustawiając odpowiednio sterownik, możemy symulować obecność mieszkańców, podczas gdy tak naprawdę nikogo w domu nie ma. Jeżeli posiadamy sporą posiadłość na otwartym terenie, taka opcja może być bardzo ważna.
No i - co dla niektórych również ma znaczenie - możemy zaimponować naszym znajomym :).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz